Landbouw en landgebruik

Elementen klimaatbeleid landgebruik

still

Elementen klimaatbeleid landgebruik

still

Indicatoren

Het dashboard bevat voor landgebruik nu de volgende indicatoren.

Beleid en afspraken

In de uitvoering wordt gewerkt aan de volgende beleidsonderwerpen en (clusters van) afspraken. Lees de beschrijving en status door te klikken op het 'plusje'.

  • Veenweidegebieden

  • Bomen, bossen en natuur

  • Landbouwbodems en vollegrondsteelt

Randvoorwaarden

Om de transitie mogelijk te maken moeten randvoorwaarden veranderen. Het beleid en de afspraken dragen hieraan bij. De volgende indicatoren hebben betrekking op randvoorwaarden voor de transitie in de subsector landgebruik.

Veenweidegebieden

Doel Budget Stand van zaken 1/5/2022
NOBV1: Real-time meten van het effect van verschillende maatregelen op CO2-emissie, grondwaterstand, bodemdaling, bodemvocht en bodemtemperatuur. €12,5 mln. Eerste voorlopige bevindingen (meer meetjaren noodzakelijk om conclusies te kunnen trekken):
  • effectiviteit van maatregelen is afhankelijk van omstandigheden zoals het weer, bodemopbouw, etc.;
  • verhogen van het slootwaterpeil heeft een reducerend effect op de CO2-emissie, onderwaterdrainage levert bij een slootwaterpeil tussen de grofweg -20 cm en de -50/60 cm beneden maaiveld verdere reductie op.
  • IBP-VP2: Economisch vitaal, leefbaar en ecologisch duurzaam platteland. €10,8 mln. Er lopen momenteel 4 pilots in de 4 grote veenweidegebieden.
    GLB pilots veenweidengebieden: Uitproberen van nieuwe combinaties van bestaande beheermaatregelen en onderzoeken van effecten daarvan op CO2-emissie, grondwaterstand, bodemdaling en andere aspecten. €5,3 mln. Er lopen momenteel 6 pilots.
    SABE3: Draagt bij aan het opbouwen van kennis over veenweide maatregelen bij agrarisch adviseurs en in agrarische netwerken. €0,5 mln. (1e openstelling) Er worden momenteel 4 netwerken in veenweide ondersteund.
    VIPNL4: Zo snel mogelijk vullen van de gereedschapskist voor gebiedsprocessen. Het moet ten gunste staan van de gebieden en helpen om de klimaatdoelstellingen te behalen. Samen met de regio worden onderzoeksthema’s vastgesteld waarbij de regio’s gevraagd worden om ook zelf te investeren, zodat zij kiezen voor innovaties die ze mogelijk daadwerkelijk willen implementeren. €11,5 mln. (t/m/ 2026) De Regiegroep veenweiden heeft voor het VIPNL vier sporen vastgesteld: water, bodem, landgebruik en integrale bedrijfsvoering, onderverdeeld in verschillende thema’s. Voor 2022 is aan de thema’s Klei in veen, Boeren op hoog water, Natte teelten en Veenmos prioriteit gegeven.
    1Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweide
    2Pilots Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland
    3Subsidiemodule Agrarische Bedrijfsadvisering en Educatie
    4Veenweiden Innovatieprogramma Nederland

    grafiek

    Bomen, Bossen en Natuur

    Klimaatakkoord maatregelen Uitwerking in Bossenstrategie
    Voorkomen afname koolstofvastlegging door ontbossing Wijziging van de Wet Natuurbescherming
    Bovenwettelijke compensatie ontbossing in N2000-gebieden: 3.400 ha
    Vergroten koolstofvastlegging door klimaatslim beheer van bestaande bossen en landschapselementen Aanpak omgevingsfactoren
    Kwaliteitsimpuls voor het bos
    Maatregelen in regulier beheer
    Vergroten koolstofvastlegging door aanleg van nieuwe bossen en bomen binnen en buiten Natuurnetwerk Nederland Aanleg binnen Natuurnetwerk Nederland: 15.000 ha
    Aanleg buiten Natuurnetwerk Nederland: 19.000 ha, waarvan:
  • beekdalen en kreekruggen: 2.000 ha
  • langs grote rivieren: 2.000 ha
  • i.c.m. de energietransitie: 3.000 ha
  • in steden en dorpen: 5.000 ha
  • i.c.m. landbouw: 7.000 ha
  • Klimaatakkoord maatregelen Uitwerking door projectteam Natte Natuur
    Reductie van broeikasgasemissies en het vergroten van koolstofvastlegging door beheer en aanleg van (natte) natuur. Maatregelen in:
  • Laag- en Hoogveengebieden;
  • Overgangsgebieden (landbouw-natuur);
  • Zee, kustgebieden, kwelders;
  • Moeras bij rivieren en op andere minerale gronden;
  • Open water, grote wateren (zoet).
  • Landbouwbodems en vollegrondsteelt

    grafiek

    Veenweidegebieden

    Onderzoek, pilots en kennisdelen Budget Stand van zaken 1/5/2021
    NOBV1: Real-time meten van het effect van verschillende maatregelen op CO2 emissie, grondwaterstand, bodemdaling, bodemvocht en bodemtemperatuur €12,5 mln. ca. 10 meetlocaties in diverse gebieden bij verschillende maatregelen
    IBP-VP2: Economisch vitaal, leefbaar en ecologisch duurzaam platteland €10,8 mln. 4 pilots in de 4 grote veenweidegebieden
    Pilots GLB: Uitproberen van nieuwe combinaties van bestaande beheermaatregelen en onderzoeken van effecten daarvan op CO2 emissie, grondwaterstand, bodemdaling en andere aspecten €5,3 mln. Tender gesloten op 11/4/2021, 7 aanvragen ontvangen
    SABE3: Draagt bij aan het opbouwen van kennis over veenweide maatregelen bij agrarisch adviseurs en in agrarische netwerken €0,5 mln. (1e openstelling) 4 netwerken in veenweide ondersteund
    1Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweide
    2Pilots Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland
    3Subsidiemodule Agrarische Bedrijfsadvisering en Educatie

    grafiek

    Bomen, Bossen en Natuur

    Klimaatakkoord maatregelen Uitwerking in Bossenstrategie
    Voorkomen afname koolstofvastlegging door ontbossing Wijziging van de Wet Natuurbescherming
    Bovenwettelijke compensatie ontbossing in N2000-gebieden: 3.400 ha
    Vergroten koolstofvastlegging door klimaatslim beheer van bestaande bossen en landschapselementen Aanpak omgevingsfactoren
    Kwaliteitsimpuls voor het bos
    Maatregelen in regulier beheer
    Vergroten koolstofvastlegging door aanleg van nieuwe bossen en bomen binnen en buiten Natuurnetwerk Nederland Aanleg binnen Natuurnetwerk Nederland: 15.000 ha
    Aanleg buiten Natuurnetwerk Nederland: 19.000 ha, waarvan:
    beekdalen en kreekruggen: 2.000 ha
    langs grote rivieren: 2.000 ha
    i.c.m. de energietransitie: 3.000 ha
    in steden en dorpen: 5.000 ha
    i.c.m. landbouw: 7.000 ha

    Klimaatakkoord maatregelen Uitwerking door projectteam Natte Natuur
    Reductie van broeikasgasemissies en het vergroten van koolstofvastlegging door beheer en aanleg van (natte) natuur Er worden maatregelen voorgesteld in de volgende type (natuur) gebieden;
    • - Laag- en Hoogveengebieden
    • - Overgangsgebieden (Landbouw-Natuur)
    • - (bij) Zee, Kust, Kwelders
    • - Moeras bij rivieren en op andere minerale gronden
    • - Open water, grote wateren (zoet)

    Landbouwbodems en vollegrondsteelt

    grafiek

    grafiek

    Veranderingen

    Als de randvoorwaarden wijzigen, worden veranderingen in de samenleving mogelijk. De volgende indicatoren hebben betrekking op veranderingen die al zichtbaar en meetbaar zijn.

    Veenweidegebieden

    grafiek

    Veenweidegebieden

    grafiek

    Resultaten

    De volgende indicatoren hebben betrekking op meetbare resultaten in de subsector landgebruik.

    Landbouwbodems en vollegrondsteelt

    Landbouwbodems en vollegrondsteelt

    1 Blijvend grasland is grond met een overheersend natuurlijke of ingezaaide vegetatie van grassen of andere kruidachtige voedergewassen. De grond moet minimaal 5 jaar niet in de vruchtwisseling zijn opgenomen. Overheersend betekent dat de vegetatie voor minimaal 50% bestaat uit grassen of andere kruidachtige voedergewassen. Pitrus, riet en heide worden niet gezien als kruidachtig voedergewas.