Uitleg beleidsinstrumenten

Het klimaatbeleid moet ervoor zorgen dat de randvoorwaarden voor de transitie in orde zijn. Daarvoor gebruikt de overheid verschillende beleidsinstrumenten die gericht zijn op een of meer sectoren. Hieronder ziet u de status en het type van de specifieke beleidsinstrumenten voor deze subsector.

De betekenis van de verschillende statussen is:

• In voorbereiding: beleidsvoortgang zoals is omschreven in Algemene Maatregel van Bestuur (AmvB) als in voorbereiding met in principe ingevuld beleidskompas;
• In behandeling: ontwikkeling van beleidsinstrument ligt bij Raad van State/Tweede Kamer/Eerste Kamer (in het kort wetgevingsagenda);
• Inwerkingtreding/gerealiseerd: dit is de fase waarin inwerkingtreding van beleidsinstrument plaatsvindt en het beleidsinstrument actief uitgevoerd wordt.

De betekenis van de verschillende typen instrumenten is:

• Economisch: een beleidsinstrument dat een economische stimulans biedt. Dit omvat maatregelen zoals infrastructuurprogramma's, subsidies, investeringsprogramma's, feed-in-tarieven, leningen/subsidies en handelsregelingen (bijv. ETS), heffingen en vergoedingen voor niet-nuttige acties (bijv. afvalheffingen of congestieheffingen);
• Fiscaal: een beleidsinstrument dat via belastingen een financiële prikkel geeft. Dit omvat zowel verhogingen als verlagingen van belastingen;
• Overeenkomsten: een bindende of vrijwillige norm/regelgeving zoals bij regelgevings- en informatiemaatregelen, maar overeengekomen tussen toezichthouders en doelgroep (bijv. auto-industrie, agrarische sector);
• Regelgevend: maatregelen die bindende normen en voorschriften vaststellen of systemen toestaan. Dit omvat bijvoorbeeld bouwvoorschriften, normen voor ecologisch ontwerp, het opstellen van vergunnings- en inspectieprocedures
• Informatie: maatregelen zoals etikettering, bewustmaking, vrijwillige normen. Het doel is om informatie te verspreiden onder het grote publiek of specifieke doelgroepen;
• Onderwijs: maatregelen zoals trainingsprogramma's, workshops, seminars op alle niveaus (bijv. basisschool, volwassenenonderwijs, off-the-job training);
• Onderzoek: het verstrekken van fondsen om onderzoeksprogramma's en demonstratieprojecten voor particuliere en publieke instellingen mogelijk te maken;
• Planning: maatregelen zoals afvalbeheerplan, transportplan, stadsplanning, bestemmingsplan, die de ontwikkeling van het onderwerp in een specifieke richting sturen;
• Anders: maatregelen die in geen van bovenstaande typeringen passen.

De informatie over de beleidsinstrumenten is aangeleverd door de verantwoordelijke departementen.