Indicatoren
Het dashboard bevat voor werkgerelateerde personenmobiliteit nu de volgende indicatoren.
Beleid en afspraken
In de uitvoering wordt gewerkt aan de volgende beleidsonderwerpen en (clusters van) afspraken. Lees de beschrijving en status door te klikken op het 'plusje'.
Afspraak
Status
Invoering normstellende regeling voor 100+ werkgevers
Afspraak Besluit CO2-reductie werkgebonden personenmobiliteitOmschrijving van de afspraak Doel is om de inspanningen van werkgevers om te kiezen voor verduurzaming van de mobiliteit van hun werknemers te stimuleren, een level playing field te creëren en achterblijvers mee nemen. Onder werkgebonden personenmobiliteit wordt verstaan: woon-werkmobiliteit en zakelijke mobiliteit verkeer. Het besluit geldt voor werkgevers met 100 of meer werknemers. Het betreft ongeveer 8.000 werkgevers en 4,9 miljoen werknemers. In plaats van een norm voor individuele werkgevers waar in het Klimaatakkoord nog van uit werd gegaan, is gekozen voor een collectieve prestatie (emissieplafond). De onzekerheden die corona met zich meebracht speelden daarbij een belangrijke rol. Wel moeten de werkgevers vanaf 2023 jaarlijks rapporteren over hun woon-werk en zakelijke verkeer. Op basis van de gerapporteerde gegevens monitort het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) of het gestelde reductiedoel van 1 megaton CO2 in 2030 bereikt gaat worden. In 2025 stelt IenW op grond van de gerapporteerde gegevens vast of de totale CO2-emissie door werkgebonden personenmobiliteit in 2024 onder het emissieplafond is gebleven. Het emissieplafond voor 2024 is opgenomen in de nota van toelichting bij het besluit. Dit plafond is bepaald op basis van het graduele pad richting het reductiedoel van 1 Mton dat volgens het Klimaatakkoord in 2030 moet worden bereikt. Daarnaast moet er vanaf 2019 sprake zijn van een dalende lijn in de CO2-emissie. Als in 2025 blijkt dat de emissies niet onder het emissieplafond zijn gebleven of als er geen sprake is van een dalende lijn in de CO2-emissie, dan treedt voor werkgevers met 100 of meer werknemers een norm voor zakelijke mobiliteit in werking, die de CO2-uitstoot per reizigerskilometer maximeert. Deze wettelijke norm is al opgenomen in het besluit, en kan op dat moment dus snel in werking treden. Voor woon-werk mobiliteit zal dan waarschijnlijk ook een norm nodig zijn. Hiervoor is nieuwe regelgeving nodig.Trekker(s) Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, VNO-NCW, TLN, evofenedex, omgevingsdiensten, IPO, VNG, Topsector Logistiek en Anders ReizenBeoogd resultaat Normstellende regeling onder de Omgevingswet.
Op schema
Afspraak
Status
Anders Reizen breidt uit: 80 werkgevers in 2020 en 500 in 2030
Afspraak Uitbreiding coalitie Anders ReizenOmschrijving van de afspraak Coalitie Anders Reizen breidt uit in 2020 naar 80 en 2030 naar 500 werkgevers. Het Rijk levert een deel van de benodigde ondersteunende capaciteit voor de uitbreiding van Anders Reizen. Coalitie Anders Reizen is hier op gericht.Trekker(s) Anders ReizenBeoogd resultaat 1.000 werkgevers halveren de CO2-uitstoot van hun zakelijke mobiliteit
Op schema
Regionale netwerken van werkgevers: 80 werkgevers in 2020, 500 in 2030
Afspraak Uitbreiding regionale netwerken van werkgeversOmschrijving van de afspraak Het Rijk, IPO en VNG betrekken regionale netwerken van werkgevers bij de uitvoering van het klimaatakkoord en committeren minimaal 80 werkgevers in 2020 en 500 werkgevers uiterlijk in 2030 aan minimaal 50 procent CO₂-reductie van zakelijke mobiliteit in 2030 ten opzichte van 2016. Concrete afspraken o.a. over resultaten worden aan de MIRT tafel gemaakt in het kader van de regionale uitwerking.Trekker(s) Rijk; IPO; VNGBeoogd resultaat 500 gecommiteerde werkgevers om CO₂ te reduceren van zakelijke mobiliteit.
Op schema
Goede afstemming tussen landelijke en regionale inspanningen
Afspraak Goede afstemming tussen landelijke en regionale inspanningenOmschrijving van de afspraak Het Rijk, IPO, VNG en Anders Reizen zorgen voor een goede afstemming tussen landelijke en regionale inspanningen ten einde de administratieve lasten voor werkgevers beperkt te houden. Met name worden afspraken gemaakt over het opzetten en uitvoeren van een eenduidige, uniforme en onafhankelijke monitoring.Trekker(s) Rijk; IPO; VNG; Anders ReizenBeoogd resultaat Beperken van administratieve lasten voor werkgevers.
Op schema
Afspraak
Status
Inzet eigen communicatiekanalen voor duurzame mobiliteit
Afspraak Inzet eigen communicatiekanalen voor duurzame mobiliteitOmschrijving van de afspraak De ANWB, de BOVAG, de RAI, de fietsersbond en de coalitie Anders Reizen zetten de komende jaren hun eigen Communicatiekanalen in om duurzame mobiliteit (autodelen, fiets, banden, OV, EV, MaaS, reiskostenvergoeding) onder de aandacht te brengen van hun leden.Trekker(s) ANWB; Bovag; RAI; Fietsersbond; Anders ReizenBeoogd resultaat Gemotiveerde leden ten aanzien van duurzame mobiliteit.
Op schema
Platform dat werkgevers en werknemers informeert en enthousiasmeert
Afspraak Brede publieksvoorlichting gericht op alle 7,9 miljoen werknemers en hun werkgeversOmschrijving van de afspraak Online platform ‘Zo Werkt Het’ is live sinds Q4 2020. Zo Werkt Het is een samenwerking van IenW en de regionale werkgeversnetwerken en biedt enerzijds online informatie en inspiratie voor werkgevers en werknemers en voert anderzijds campagnes richting dezelfde doelgroep. Op het platform staat info over regelingen, fiscale mogelijkheden, voorbereiding op het Besluit Co₂-reductie werkgebonden personenmobiliteit (normerende regeling) en best practices voor werkgevers op terrein van verduurzamen van werk gerelateerde personenmobiliteit. Trekker(s) RijkBeoogd resultaat Geïnformeerde en geënthousiasmeerde werkgevers en werknemers t.a.v. verduurzaming mobiliteit.
Op schema
Low Car Diet
Afspraak Low Car DietOmschrijving van de afspraak Het Rijk onderzoekt en versterkt in 2019 de structurele gedragseffecten van de campagne Low Car Diet (LCD). Mits de effecten voldoende zijn aangetoond, zet het Rijk zich in om het LCD ook na 2019 mogelijk te maken, opdat elk jaar 10.000 werknemers ervaring opdoen met duurzame reisalternatieven.Trekker(s) RijkBeoogd resultaat Inzicht in en versterking van campagne Low Car Diet.
Op schema
Afspraak
Status
Borgen in cao's
Afspraak Borgen in cao'sOmschrijving van de afspraak De Rijksoverheid en Anders Reizen gaan in 2019 in overleg met vakbonden om de mogelijkheden van de huidige fiscale regelingen ten behoeve van verduurzaming zakelijk vervoer (waaronder fietsregelingen) te borgen in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s). In de cao voor het Rijk zijn afspraken gemaakt zijn over duurzaam vervoer. Eerstvolgende acties: In de volgende cao is aandacht voor hybride werken in combinatie met verduurzamen van het eigen vervoer. Afspraken over verduurzaming van zakelijk vervoer in meer cao’s. Trekker(s) Anders Reizen; vakbonden; Rijk;Beoogd resultaat Fiscale regelingen t.b.v. verduurzaming zakelijk vervoer zijn geborgd in cao's.
Op schema
Gemeentelijk beleid: bereikbaarheid in samenhang
Afspraak Gemeentelijk beleid: bereikbaarheid in samenhangOmschrijving van de afspraak Bereikbaarheid in de stad dient te worden bezien in samenhang met de ontwikkeling van ruimtelijke kwaliteit, de beschikbaarheid van alternatief vervoer, stedelijke ontwikkeling en ruimte voor parkeren in (binnen)steden. Uiteraard is en blijft de inrichting van de stad een gemeentelijke bevoegdheid.Trekker(s) GemeentenBeoogd resultaat Duurzaamheidsaspecten worden meegewogen in verbeteren bereikbaarheid in de stad.
Op schema
Fiets
Afspraak Actieve mobiliteit: fietsen en lopenOmschrijving van de afspraak • De Rijksoverheid ziet dat de fiets een aantrekkelijk, duurzaam en gezond alternatief biedt voor mensen om op korte afstand van A naar B te reizen. [...]. • De Rijksoverheid, IPO en VNG spreken in het kader van Tour de Force af dat begin 2019 een verkenning wordt afgerond naar kansrijke koppelingsmogelijkheden tussen lopende rijksprogramma’s en inventarisaties van Provincies, VNG, F10, en RWS naar de gewenste en benodigde fietsinvesteringen. Deze koppelingsmogelijkheid mag niet leiden tot een afname van de veiligheid van het bestaande hoofdwegen en -spoornet en tot vertraging in de planning. • In het Nationaal Toekomstbeeld Fiets (NTF) hebben Rijk, Provincies en Vervoerregio’s uitgewerkt hoe de regionale fietsnetwerken er in 2040 uit moeten zien en welke maatregelen daarbij horen. Dit overzicht ondersteunt prioritering van (fiets-)projecten en wordt gebruikt in BO MIRT-overleggen, en overleggen binnen de regio en tussen regio en rijk. • Samen met werkgevers is een netwerk van bedrijven die optreden als fietsambassadeur opgezet. Vanuit het Rijk/IenW willen we dat iedereen mee kan in de klimaattransitie. Meer fietsen en lopen levert hier een belangrijke bijdrage aan en daarom wordt ingezet op het stimuleren van fietsen en lopen. Dit doen we in samenwerking met mede overheden en maatschappelijke partners via ‘Tour de Force’. • De Rijksoverheid, provincies en VNG nemen in de afspraken over duurzaam aanbesteden op dat er bij aanbesteding, wanneer een aanbesteding de fiets raakt, ook specifiek in de klanteisen hiermee rekening wordt gehouden. • Met ingang van 2020 is de fiscale regeling voor de leasefiets van kracht (bijtelling 7%). • In het programma Doortrappen wordt samengewerkt met gemeenten en provincies om ouderen zo lang mogelijk veilig te kunnen laten fietsen. De uitrol van het programma is gestart in september 2018 en heeft nu een landelijke dekking: 12 provincies, 1 vervoerregio en ruim 180 gemeenten doen mee. • Samen met VWS en maatschappelijke partners wordt ingezet op meer fietsen en lopen om de beweegrichtlijn (minstens 150 minuten per week matig intensief bewegen) te halen.Trekker(s) RijksoverheidBeoogd resultaat Vanuit het Rijk/IenW willen we dat iedereen mee kan in de klimaattransitie. Meer fietsen en lopen levert hier een belangrijke bijdrage aan en daarom wordt ingezet op het stimuleren van fietsen en lopen. Dit doen we in samenwerking met mede overheden en maatschappelijke partners via ‘Tour de Force’.
Op schema
Fiscale regelingen onderzoeken voor verduurzaming mobiliteit
Afspraak Fiscale regelingen onderzoeken voor verduurzaming mobiliteitOmschrijving van de afspraak De Rijksoverheid, RAI Vereniging, BOVAG, NS, VNA en Anders Reizen, spreken af fiscale regelingen en het gebruik daarvan te onderzoeken om deze vervolgens in te zetten om verduurzamen van mobiliteit aantrekkelijker te maken voor werkgevers.Trekker(s) Rijk; RAI; Bovag; NS; VNA; Anders ReizenBeoogd resultaat Werkgevers vinden duurzame mobiliteit aantrekkelijker door fiscale stimulering.
Op schema
Internationaal reizen tot 700 km
Afspraak Internationaal reizen tot 700 kmOmschrijving van de afspraak De Rijksoverheid en NS hebben in 2019 een onderzoek gedaan naar gelijkwaardige omstandigheden in relatie tot de prijs van internationaal vliegen en treinen tot en met 700 km. Vanuit Nederland is er grote inzet geweest op het (hoger) agenderen van het stimuleren van de internationale treinreis op de EU-agenda. Dit heeft geresulteerd in de gezamenlijke ministersverklaring en de oprichting van het International Rail Platform in de loop van 2020 (1). Ook heeft de Europese Commissie inmiddels zelf een actieplan voor het stimuleren van de internationale treinreis gepubliceerd (2). In Nederland blijven we zelf stappen zetten om de internationale treinreis te verbeteren, maar gaan we zeker ook verder met de samenwerking met onze buurlanden, mede-lidstaten en met de Europese Commissie om de trein een aantrekkelijk alternatief te maken op afstanden tot ca. 700 kilometer.Trekker(s) Rijk; NSBeoogd resultaat Inzicht in vergelijking tussen internationaal vliegen en treinen tot en met 700 km.
Op schema
Regionale aanpak
Afspraak Regionale aanpakOmschrijving van de afspraak Per regio wordt een regionaal programma voor slimme en duurzame mobiliteit opgesteld (RMP), inclusief doelstellingen voor duurzaamheid en bereikbaarheid. De rijksoverheid faciliteert regionale programma’s met actieve participatie en ondersteuning en voert regie voor onderlinge samenhang en regio-overschrijdende landelijke aspecten (wet- en regelgeving, uniformering, kaders, etc.). In het Ontwerp Beleidsprogramma Klimaat heeft de Minister voor Klimaat en Energie ook afspraken opgenomen over de samenwerking met mede-overheden. In bijlage 3 van het beleidsprogramma ('Schouder aan schouder voor het klimaat') zijn concept-afspraken opgenomen. Onderdeel van deze afspraken is een gezamenlijke verkenning door Rijk, IPO en VNG hoe de ondersteuningskracht kan worden versterkt zodat RMP-regio's en gemeenten in staat worden gesteld om door middel van de RMP's voldoende bij te dragen aan de doelen uit het Klimaatakkoord.Trekker(s) Provincies, gemeenten, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, private partijen als werkgevers en dienstaanbieders, andere regionale stakeholders als onderwijsinstellingen en ziekenhuizenBeoogd resultaat Regionale doorvertaling en borging van klimaatakkoord maatregelen, onder andere bij laadinfrastructuur (elektrisch én waterstof), parkeren, ZE-zones, autodelen, stadslogistiek, fietsinfrastructuur en afspraken met (regionale) werkgevers. Doel is om samenhangende en op de regio afgestemde pakketten te ontwikkelen en vanuit IenW te zorgen voor een gestructureerde benadering van regio’s.
Enige vertraging
MIRT-programma's
Afspraak Slim benutten van MIRT-programma's voor duurzame mobiliteitOmschrijving van de afspraak Partijen spreken af bestaande MIRT-programma’s tot 2028 slim te benutten voor duurzame mobiliteit.Trekker(s) Ministerie van Infrastructuur en WaterstaatBeoogd resultaat MIRT-programma's worden benut voor duurzame mobiliteit.
Op schema
Fietsparkeren bij stations/ OV-knooppunten
Afspraak Fietsparkeren bij stations/ OV-knooppuntenOmschrijving van de afspraak Gelet op de diverse kansrijke projecten trekt het Rijk daarom, in aanvulling op de middelen die in het regeerakkoord zijn gereserveerd, nogmaals 75 miljoen euro uit voor de cofinanciering van investeringen in fietsenstallingen bij OV-knooppunten. [Het gaat om afspraken over cofinanciering studiefase en bouw van fietsenstallingen bij stations].Trekker(s) Rijk; ProrailBeoogd resultaat 75 miljoen euro investering in fietsenstallingen bij OV-knooppunten.
Op schema
Hyperspits (verspreiding)
Afspraak Hyperspits (verspreiding)Omschrijving van de afspraak NS en Rijksoverheid geven een aanpak voor de hyperspits vorm met afspraken over vraagbeïnvloeding, capaciteitsbenutting en optimalisatie van de dienstregeling. Hiervoor gaat de Rijksoverheid ook in gesprek met NS en regio’s over een regionale aanpak voor het spreiden van onderwijstijden. Trekker(s) Ministerie van Infrastructuur en WaterstaatBeoogd resultaat Door vraagsturing voorkomen dat de hyperspits in het OV extra toeneemt.
Onbekend
MaaS
Afspraak Mobility as a service (MaaS)Omschrijving van de afspraak Ten aanzien van de aanpak van Mobility as a Service (MaaS) spreken partijen het volgende af: (i) De Rijksoverheid voert momenteel 7 landelijk opschaalbare MaaS-pilots uit. De coalitie Anders Reizen en de partijen verenigd in de MobiliteitsAlliantie zullen zich inspannen om bij te dragen aan het succes van die pilots. Tevens zullen vervoerders zich inspannen om mee te werken aan het ter beschikking stellen van vervoerbewijzen met passende techniek aan de partijen die de pilots zullen uitvoeren. Zij geven deze ambitie zelfstandig vorm binnen hun commerciële beleid. (ii) De Rijksoverheid en lokale overheden faciliteren en stimuleren deelconcepten. In de fysieke ruimte, onder andere dicht bij OV-locaties, neemt de gemeente parkeergelegenheid en laadmogelijkheid op in bestemmingsplannen. Deelconcepten zijn onderdeel van de MaaS-pilots. (iii) De Rijksoverheid streeft met lokale overheden ernaar gezamenlijk met relevante marktpartijen een standaardtaal en protocollen vast te stellen voor aanbieders binnen MaaS, om het maximaal ontsluiten van verschillende modaliteiten te faciliteren. Het is noodzakelijk dat verschillende overheden data kunnen gebruiken en randvoorwaarden voor mobiliteits- en duurzaamheidsbeleid aan kunnen geven. De reiziger staat hierbij centraal. MaaS kan bijdragen aan gedragsverandering van reizigers en daarmee aan CO₂-reductie. Bijvoorbeeld door het inzien van mobiliteitsgebruik en het aangeven van milieuzones in de apps kan het MaaS-ecosysteem daadwerkelijk bijdragen aan modal optimum. Alle 8 MaaS apps zijn vanaf medio juli te downloaden in de appstores. In het najaar volgen publiekscampagnes voor de apps, waarbij wordt aangesloten op campagnes rond hybride werken en reizen naar het werk. I.v.m. de coronacrisis is deze grootschalige lancering later dan gepland. De periode tot lancering is gebruikt om aanvullende vervoerders bij de apps te betrekken en verbeteringen door te voeren in het gebruik van de apps. Verder wordt op dit moment gewerkt aan het koppelen van MaaS-dienstverleners aan de leeromgeving. Zodra privacyafspraken zijn goedgekeurd komen de eerste data en analyses beschikbaar. Daarmee kan bijvoorbeeld worden onderzocht hoe reizigers de MaaS apps gebruiken en op welke manier mobiliteitsbeleid kan bijdragen aan een duurzamere reiskeuze. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het aansluiten van zoveel mogelijk vervoeraanbieders in de MaaS apps, d.m.v. APIs. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt over wanneer partijen aangesloten moeten zijn, en in overleg wordt bekeken hoe het programma en de regio's dit extra kunnen stimuleren. Er is nauw contact met: Europese Commissie, Benelux Business round table, wereldwijde MaaS Alliance en Nordrhijn Westfalen om deze standaarden voor data uitwisseling ook internationaal geaccepteerd te krijgen. Ook werken betrokkenen aan inrichting van de governance en afsprakenkader voor samenwerking met MaaS. In zes van de zeven apps is het al mogelijk om CO2-verbruik van een reis in te zien. Ook is het in enkele apps mogelijk om 'de meest duurzame reis' te plannen. Tot slot zijn MaaS en deelmobiliteit sterk met elkaar verbonden. Er worden met regio's afspraken gemaakt over het stimuleren van de beschikbaarheid van (elektrische) deelmobiliteit en mobiliteitshubs. Enerzijds wordt door voldoende aanbod van deelmobiliteit het gebruik van MaaS-apps interessanter en anderzijds dragen MaaS apps bij aan de vindbaarheid en eenvoudig gebruiken van deelmobiliteit.Trekker(s) Rijksoverheid; Coalitie Anders Reizen; MobiliteitsAlliantie; lokale overhedenBeoogd resultaat I)7 succesvolle MaaS-pilots; II) gestimuleerde deelconcepten, staandaardtool; III) protocollen voor aanbieders binnen MaaS.
Op schema
Randvoorwaarden
Om de transitie mogelijk te maken moeten randvoorwaarden veranderen. Het beleid en de afspraken dragen hieraan bij. De volgende indicatoren hebben betrekking op randvoorwaarden voor de transitie in de subsector werkgerelateerde personenmobiliteit.
Veranderingen
Als de randvoorwaarden wijzigen, worden veranderingen in de samenleving mogelijk. De volgende indicatoren hebben betrekking op veranderingen die al zichtbaar en meetbaar zijn.
Intentie thuiswerken na covid-19,
De figuur toont de intentie om thuis te blijven werken na COVID-19.
Kies tussen een vervoersmiddel
,
Intentie thuiswerken na covid-19,
De figuur toont de intentie om thuis te blijven werken na COVID-19.
Kies tussen een vervoersmiddel
Resultaten
De volgende indicatoren hebben betrekking op meetbare resultaten in de subsector werkgerelateerde personenmobiliteit.